Zakrzepica żył głębokich
Czynniki ryzyka
Zakrzepica żył głębokich najczęściej występuje u osób po 60 roku życia, w młodszym wieku zdecydowanie częściej dotyka jednak kobiet niż mężczyzn. Czynników ryzyka jest wiele, ale do najczęstszych należy stosowanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych zawierających estrogeny, zaburzenia krzepnięcia, przebyta ciąża i poród, operacje chirurgiczne, złamania kości ud lub miednicy, odwodnienie oraz istniejąca już wcześniej choroba żylna lub żylaki. Okolicznościami sprzyjającymi powstawaniu zakrzepów w żyłach jest również długotrwałe uruchomienie. Dlaczego? Ponieważ, aby nie doszło do zakrzepicy krew musi mieć prawidłowe ciśnienie i swobodnie przemieszczać się naczyniami w kierunku serca, co znacznie ułatwia regularna praca mięśni. Jeżeli pozostają one w bezruchu, przepływ krwi z czasem jest utrudniony, a zastawki w żyłach zaczynają pracować nieprawidłowo.
Objawy zakrzepicy
Jak już wcześniej wspomnieliśmy, ponad 50% przypadków tego schorzenia przebiega bezobjawowo, ale wraz z rozwojem stanu zapalnego mogą pojawić się charakterystyczne dla zakrzepicy dolegliwości. Pierwszą z nich jest silny, pojawiający się nagle ból, który nasila się przy jakimkolwiek ruchu. Zazwyczaj towarzyszy mu opuchlizna, zaczerwienienie i rozgrzanie skóry. Co istotne występują one zawsze poniżej miejsca, w którym wytworzył się skrzep. Dodatkowo u części osób może pojawić się gorączka dochodząca nawet do 40 stopni Celsjusza i przyspieszona praca serca. Co przede wszystkim jednak powinno zwrócić naszą uwagę to fakt, iż wszystkie te objawy pojawiają się wyłącznie w jednej nodze, a druga pozostaje bez zmian.
Diagnostyka zakrzepicy
Jeżeli wystąpił u Ciebie którykolwiek z opisanych wyżej objawów, koniecznie udaj się do lekarza pierwszego kontaktu, który na podstawie opisanych symptomów i badania fizykalnego wystawi niezbędne skierowanie do flebologa, czyli specjalisty zajmującego się chorobami układu żylnego. Aby zakrzepica żył głębokich mogła być trafnie zdiagnozowana i leczona, wykonuje się tzw. test Wellsa składający się z 12 pytań. Jednak aby mieć 100% pewność, że diagnoza jest trafna konieczne jest przeprowadzenie kilku badań. Najważniejszym z nich jest badanie USG Doppler, pozwalające ocenić przepływ krwi w żyłach. Jest to badanie proste i całkowicie nieinwazyjne. W niektórych przypadkach wykonuje się również tzw. flebografię, czyli badanie RTG z podanym dożylnie kontrastem lub rezonans magnetyczny, które jednak mogą nasilić objawy choroby. Uzupełnieniem tych badań są badania laboratoryjne, pozwalające określić czy krzepliwość krwi jest prawidłowa.
Leczenie zakrzepicy
Zakrzepica żył głębokich to niezwykle groźna choroba, która może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia i życia pacjenta. Jest to schorzenie, w którym w świetle żył głębokich, najczęściej w kończynach dolnych, tworzy się skrzep krwi, utrudniając prawidłowy przepływ krwi. Nieleczona zakrzepica może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym do przemieszczenia się skrzepu do naczyń płucnych, co skutkuje zatorowością płucną. Zatorowość płucna to stan bezpośrednio zagrażający życiu, ponieważ zablokowanie przepływu krwi w płucach może prowadzić do niewydolności oddechowej i sercowej.
W leczeniu zakrzepicy żył głębokich kluczowe jest nie tylko zahamowanie dalszego rozwoju choroby, ale również skuteczne usunięcie skrzepu, który stanowi bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia pacjenta. Ponadto ważnym elementem terapii jest zapobieganie trwałemu uszkodzeniu zastawek żylnych, które może prowadzić do powikłań takich jak przewlekła niewydolność żylna czy zespół pozakrzepowy. Dlatego istotne jest, aby leczenie było indywidualnie dopasowane do pacjenta, uwzględniając zarówno miejsce występowania zakrzepu, jak i stopień zaawansowania choroby.
W większości przypadków leczenie zakrzepicy żył głębokich może być prowadzone w warunkach domowych. Obejmuje ono przede wszystkim farmakoterapię z użyciem leków przeciwzakrzepowych. Na początku terapii pacjenci zazwyczaj przyjmują zastrzyki z heparyną, które pomagają w szybkim rozpuszczaniu skrzepów i zapobiegają powstawaniu nowych. Heparyna działa szybko, dlatego często jest stosowana na początku leczenia. Następnie pacjenci przechodzą na stosowanie doustnych leków przeciwzakrzepowych, takich jak warfaryna lub nowe doustne antykoagulanty (NOAC), które zapewniają długoterminową ochronę przed nawrotami choroby.
W niektórych, bardziej zaawansowanych przypadkach zakrzepicy, konieczne może być zastosowanie bardziej inwazyjnych metod leczenia, takich jak tromboliza, czyli rozpuszczenie skrzepu przy użyciu specjalnych leków podawanych bezpośrednio do chorego naczynia, lub nawet chirurgiczne usunięcie skrzepu. Tego rodzaju zabiegi niosą ze sobą ryzyko powikłań, w tym krwawień, dlatego są stosowane jedynie w sytuacjach, gdy farmakoterapia nie przynosi odpowiednich efektów lub istnieje ryzyko zatorowości płucnej.
Bardzo ważnym elementem terapii zakrzepicy żył głębokich jest leczenie uzupełniające, które obejmuje noszenie specjalnych pończoch uciskowych. Terapia kompresyjna odgrywa kluczową rolę w profilaktyce powikłań, ponieważ ucisk wywierany przez pończochy poprawia krążenie krwi w kończynach dolnych, zapobiegając zastojom żylnym i zmniejszając ryzyko powstawania kolejnych skrzepów. Zaleca się noszenie pończoch uciskowych zarówno podczas aktywnego leczenia, jak i po jego zakończeniu, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia przewlekłych dolegliwości, takich jak obrzęki, uczucie ciężkości nóg oraz owrzodzenia żylne.
Warto podkreślić, że profilaktyka odgrywa bardzo istotną rolę w zapobieganiu zakrzepicy żył głębokich, szczególnie u osób z grupy ryzyka, takich jak osoby otyłe, palacze, kobiety stosujące hormonalną terapię zastępczą czy osoby prowadzące siedzący tryb życia. Regularna aktywność fizyczna, utrzymywanie prawidłowej masy ciała, unikanie długotrwałego siedzenia lub stania, a także odpowiednie nawodnienie organizmu to podstawowe kroki, które mogą pomóc w minimalizacji ryzyka rozwoju tej groźnej choroby.
Podsumowując, zakrzepica żył głębokich jest poważnym schorzeniem wymagającym szybkiej diagnozy i indywidualnie dopasowanego leczenia. Skuteczna terapia obejmuje zarówno farmakologiczne rozpuszczanie skrzepów, jak i działania mające na celu zapobieganie powikłaniom, w tym stosowanie pończoch uciskowych i zmianę stylu życia. Odpowiednio wcześnie wdrożone leczenie oraz ścisła współpraca z lekarzem są kluczowe dla uniknięcia groźnych konsekwencji zdrowotnych i poprawy jakości życia pacjenta.
Nowoczesne metody,
doskonałe rezultaty
Umów się na konsultację do specjalisty